Wat is het chikungunyavirus?

Het chikungunyavirus [ChikV] staat op vrijwel alle continenten op de lijst van potentiële door muskieten overgebrachte uitbraakvirussen. Na jarenlang onderzoek komt naar  verwachting binnenkort het eerste chikungunyavaccin beschikbaar. Wat is chikungunya en waarom is er behoefte preventie?

Chikungunya werd voor het eerst gedocumenteerd in 1952 in Tanzania en betekent ‘ziekte die de gewrichten buigt’ in Komakonde, een Oost-Afrikaanse taal. 

Hoewel het zelden dodelijk is, veroorzaakt het chikungunya-virus langdurige, invaliderende gewrichtspijn bij maximaal 40% van de mensen die zijn besmet. Chikungunya kwam voorheen vooral voor in [sub]tropische regio’s, maar tegenwoordig is de verspreiding wereldwijd, verspreid over vrijwel alle continenten. Het virus wordt overgebracht door twee muggensoorten, Aedes aegypti en A. albopictus. In Nederland betreft het in alle gevallen reizigers die zijn teruggekeerd van een reis, ChikV is een importziekte.

In 2004 had Kenia de eerste gedocumenteerde grootschalige uitbraak van chikungunya in dertig jaar tijd. Het jaar daarop trof een grote uitbraak het eiland Réunion, een overzees gebiedsdeel van Frankrijk in de Indische Oceaan dat nog nooit een geval had ontdekt. Schattingen suggereren dat bijna 40% van de bevolking besmet was en dat 85% van de mensen symptomen ontwikkelde die met ernstige  beperkingen gepaard gingen. Uitbraken explodeerden al snel in India, Thailand, het Caribisch gebied en Brazilië. Tot nu toe is in meer dan 100 landen lokale overdracht van het virus gemeld.

Het beschikbaar komen van een chikungunya vaccin is belangrijk nieuws voor reizigers, mensen die langdurig in chikungunya gebied verblijven, maar vooral voor de bevolking in deze gebieden. Een eerlijke verdeling en beschikbaarheid van het nieuwe vaccin verdient de hoogste prioriteit.

Prof. dr. Eric van Gorp (Erasmus MC) legt in deze video kort en bondig uit wat de symptomen en de risico's zijn van chikungunya en hoe deze relatief onbekende ziekte zich wereldwijd verspreidt.