Behandelopties bij het niercelcarcinoom (RCC)

De behandeling van het niercelcarcinoom: hoe maak je de keuze tussen behandelopties? 

In de nascholing ‘niercelcarcinoom: finetuning en vooruitdenken' brengen wij u onze jaarlijkse update over de behandeling van het gemetastaseerd niercelcarcinoom. Aan tafel bij Ruben Terlou schuiven drie internist-oncologen aan: Dr. Britt Suelmann, dr. Sofie Wilgenhof en dr. Thomas Kerkhofs en spreken zij via een online verbinding met Prof. dr. Axel Bex, uroloog. 

Behandelopties bij heldercellig niercelcarcinoom

Er zijn het afgelopen jaar twee IO (Immuno-oncologie) -TKI (Tyrosinekinaseremmers) combinaties bijgekomen voor de behandeling van het heldercellig niercelcarcinoom. Daarmee hebben behandelaren de luxe van vier opties voor de eerste lijn gekregen, maar dat maakt het ook lastiger om keuzes te maken over welke behandeling je inzet. 

"Het hangt er heel erg vanaf hoe je die effecten weegt”, aldus dr. Thomas Kerkhofs, internist-oncoloog aan het MUMC+ Maastricht. “Weeg je zwaarder dat weliswaar minder patiënten responderen, maar dat ze er heel lang mee vooruit kunnen? Of weeg je zwaarder dat er nu een respons plaatsvindt?" En dat is een afweging die heel patiëntspecifiek is. Deze afweging tussen combinaties betreft dan wel de behandeling van intermediate tot poor risk patiënten. Bij good risk patiënten, die over het algemeen een wat gunstiger ziekteverloop hebben, speelt mono TKI nog de grootste rol. 

Bijwerkingen van combinatietherapie

Bij het kiezen tussen de combinaties IO+IO of IO+TKI moeten de bijwerkingen ook mee worden genomen in de overwegingen. Is er nog verschil in bijwerkingen tussen de twee? Kerkhofs: “De combinatie IO+TKI is iets zwaarder voor de patiënten”. Maar: het voordeel van deze combinatie is dat de bijwerkingen overgaan als je TKI stopt, dus dat is van wat kortere duur. “Daar staat dan tegenover dat bij de IO+IO combinatie de immuungemedieerde reacties heel heftig kunnen verlopen, zoals auto-immuun darmontsteking”, aldus Kerkhofs.

Meenemen patiënt in behandelkeuze

Om de patiënt meer te kunnen betrekken bij de overwegingen in behandelkeuzes, is er een keuzehulp voor patiënten met uitgezaaide niercelkanker ontwikkeld. De patiënt ontvangt een uitreikvel met de verschillende behandelmogelijkheden. Hoe ziet dit er dan uit? “Er wordt niet alleen aangegeven wat de toedieningsvorm is en hoe de behandeling eruit ziet, maar ook wat de impact is op de kwaliteit van leven en zo'n patiënt kan heel duidelijk aangeven wat zijn of haar wensen specifiek zijn”, aldus Britt Suelmann, internist-oncoloog te UMC Utrecht. En dit zorgt voor veel duidelijkheid bij de patiënt, wat dr. Suelmann ook merkt in de vervolggesprekken met de patiënt: “Ik heb het idee dat hierdoor het vervolggesprek zich makkelijker opent en je makkelijker tot de kern komt tijdens een nieuw gesprek.”

Hoe zit het dan met de behandelopties bij niet-heldercellig niercelcarcinoom? 

De verschillende classificaties binnen niet-heldercellig niercelcarcinoom breiden zich steeds meer uit. Dat heeft vooral te maken met vooruitgang in moleculaire technieken. Dat dit een hele heterogene groep is, maakt dat we nog weinig over niet-heldercellig niercelcarcinoom weten. Hierdoor kunnen er ook geen grote studies naar gedaan worden. Welke behandelopties zijn er dan wel? Suelmann: “Als we kijken naar de hele groep van niet-heldercellig is het advies in Nederland om in de eerste lijn te behandelen met TKI (monotherapie).” Er worden in de aankomende tijd meer verschuivingen verwacht in de behandelingen en een plek voor de IO+TKI combinaties bij niet heldercellig niercelcarcinoom.

De plaats van nefrectomie en de komst van een HIF-2Alfa remmer

In de nascholing spreken de artsen over de plek van nefrectomie in de behandeling, maar ook over een nieuwe behandelvorm met een HIF-2Alfa remmer. Wilt u hier meer over weten? De nascholing kijkt u nu hier terug: